تحولات سیاسی جنایی تقنینی و قضایی ایران در زمینه مجازات اعدام در جرایم مواد مخدر

گسترش اعتیاد به مواد مخدر در جامعه ایران در دهه 1960 و فشاری که از طرف جامعه داخلی و مراجع بین المللی به دولت وارد شد،دولت ایران را به اتخاذ سیاست جنایی شدیدتری در مقابل قاچاق مواد مخدر واداشت.این سیاست در طی زمان آهنگ یکنواختی نداشته است.دولت ابتدا برای نشان دادن شدت عمل خود مجازات اعدام را در سال 1338 وارد قلمرو مواد مخدر نمود و طی سالهای 1349 و 1359 این مجازات را در سطح گسترده اجرا نمود.ولی از اوایل دهه 1990 رفته رفته سیاست جنایی تفنینی خود را تعدیل نمود و از تعداد موارد مشمول مجازات اعدام کاست و نرمش هایی را در مورد مجازات اعدام از خود نشان داد.این نرمش ها عمدتا از سیاست جنایی قضایی متاثر بوده است.مقاومتی که سیاست جنایی قضایی در عمل از خود نشان داد سیاست قضایی تقنینی را به نرمش واداشت.از جمله موارد تاثیر گذار سیاست جنایی قضایی میتوان به رویه قضایی و به خصوص به نقش ارزنده دیوان عالی کشور،نقش نیروی انتظامی،ستاد مبارزه با مواد مخدر،و سرانجام دیدگاه مردم درمورد مجازات اعدام اشاره نمود که جای امیدواری در اتخاذ سیاست جنایی معقول تری را در زمینه مجازات اعدام در جرایم مواد مخدر ایجاد نموده است.این مقاله با دیدی تحلیلی و تطبیقی و به صورت کتابخانه ای تحولات مزبور را مورد بررسی قرار داده است.